Wandeling van
Ponte di Rialto - Piazzale Roma. Deze wandelroute loopt door sestiere of stadsdeel Santa Croce en San
Polo. De ri. Piazzale Roma steeds blijven
volgen! U bezoekt: Ponte di Rialto -
Rialtomarkt -
Vismarkt -
San Giovanni Elemosinario
-
Campo Sant'Aponal -
Campo San Polo -
Santa Maria Glorioso
- Campo San Rocco
- Scuola San Rocco
- Piazzale Roma,
terug naar Venetië.
Naar
Stedenlijst Italië. Naar
Regiokaart Italië. Naar uw accommodatie!
Ponte di Rialto
Rialto is de naam van een district, en niet van een brug - die heet Ponte di Rialto.
▲
De naam is ontstaan uit het Latijnse
rivoaltus, een diepe geul, en Rialto was de oorspronkelijke naam van
de door een diepe waterloop doorsneden eilandengroep die wij
tegenwoordig Venitië noemen. Bij deze bocht in de gracht lag de eerste
nederzetting en dat was de voornaamste woongemeenschap toen de leiding
van de lagune van Malamocco naar hier werd verlegd. Het bestuurscentrum
werd spoedig in het Dogenpaleis gevestigd; een kerkelijk centrum
ontstond later rond de kathedraal van Castello. De Rialto bleef echter
het hart van het commerciële leven in een stad waar de handel van steeds
grotere betekenis werd. Nog altijd is het de voornaamste marktplaats en
de beste plek om boodschappen te doen.
Tegen het einde van de twaalfde eeuw werd op dit punt een schipbrug over
het kanaal gelegd.
▲
Deze werd opgevolgd door een reeks houten bruggen, waarvan de laatste,
met kramen aan weerskanten en in het midden een ophaalbrug, is afgebeeld
op een schilderij van Carpaccio in de Accademia. Al voor het midden van
de zestiende eeuw bevond dit bouwsel zich in zeer wrakke staat, zodat de
Senaat besloot een nieuwe, stenen brug te laten plaatsen. Michelangelo,
Palladio, Vignola, Sansovino en Scamozzi hebben allen ontwerpen
ingediend. Het plan dat ten slotte werd aanvaard, was van een veel
bescheidener bouwmeester, Antonio da Ponte, die tussen 1588 en 1591 de
huidige brug heeft gebouwd. Het is niet duidelijk waarom men aan dit
ontwerp de voorkeur gaf; hooguit combineerde het de functie en de
contouren van de oude brug met een minimum aan klassieke vormgeving. Een
architectonisch meesterwerk kun je het in deze vorm nauwelijks noemen -
de gebouwen zijn veel te massief voor de lijn van de boog, de afwerking
is grof en de decoratie allesbehalve functioneel. Aan de
'stroomafwaartse' kant zijn fraaie reliëfs van de aartsengel Gabriël en
Maria aangebracht, gemaakt door Agostino Rubini; de figuren van St.
Marcus en St. Theodorus aan de andere zijde zijn van Tiziano Aspetti.
Constantijn Huygens was van het bouwsel wel onder de indruk; hij liet
dertig jaar na zijn Venetiaanse reis op zijn buiten Hofwijck bij
Voorburg in de tuin een kopie van de brug neerzetten.
De brug oogt het best als u erop staat.
Links en rechts bevinden zich
winkeltjes met glaswerk uit Murano, schoenen, juwelen, speelgoed en
zijde. Midden op de brug omlijsten twee hoge bogen schitterende
doorkijkjes over het Canal Grande, aan de ene kant helemaal tot aan het
Palazzo Pisani en aan de kant van het station tot aan het Ca' da
Mosto. In die richting ziet u op de rechteroever een aantal van de
oudste Venetiaanse paleizen, op Byzantijnse bogen gebouwd en met stenen
reliëfs bezet. Bij het afdalen van de brug aan de westzijde ziet u
rechts het witte, tussen 1525 en 1528 gebouwde paleis van de
Camerlenghi, de financiële ambtenaren van de Republiek, dat met
fijnzinnig gebeeldhouwde renaissancemotieven is versierd.
Rialtomarkt
▲
De brug leidt u naar de drukke Rialtomarkt, die het in kleurigheid
tegen heel Venetië kan opnemen en waarbij zelfs het bontste schilderij
uit de vijftiende eeuw fiets afsteekt.
In vroegere eeuwen lagen hier de
kostbare stoffen uit Italië en de 1evant uitgestald naast geraffineerd
goud- en zilverwerk. Nu haalt men er de dagelijkse boodschappen:
groente, fruit, vlees en kruidenierswaren. Elke morgen weer verdringen
zich hier de huisvrouwen en het personeel met een air alsof ze figureren
op een altaarstuk van Titiaan. Het Venetiaanse huispersoneel doet het
liefst maar voor één maaltijd tegelijk inkopen - een bundel spaghetti,
een paar lapjes vlees, een kropje sla, een kleine hoeveelheid nogal
onrijp fruit, een stukje kaas en een half ons koffie. Ze doen dat deels
om nog eens naar de markt te kunnen gaan, deels om de voorzienigheid
niet te tarten. Wat kan er tussen pranzo en cena niet
allemaal gebeuren? Hoewel ook in dit land de gruwelen van diepgevroren
en verpakt voedsel oprukken, kun je aan de marktkraampjes nog altijd de
opeenvolging der seizoenen aflezen. Vroeg in het jaar stralen ze van de
bergen sinaasappels en mandarijnen uit Sicilië, van onnatuurlijk
blozende appels, reusachtige kammen bananen, lange gele peren, logge
witte bloemkolen en bonte, rood-met-geel gestreepte sla uit Treviso.
De paarsgroene artisjokken en bleke venkelknollen uit de winter en het
vroege voorjaar maken geleidelijk plaats voor de reusachtige, sappige
witte asperges uit Bassano.
▲
Dan doen hopen kleine gouden nespoli
- Japanse mispels - hun intrede, een paar weken later gevolgd door de
eerste glanzende juwelen van kersen. De aardbeien volgen, groot en
klein, en vervullen de lucht met hun bijzondere aroma; dan zijn er de
gouden pruimen, die ze hier gocce doro (gouddruppels) noemen, de
eerste witviezige perziken, groene vijgen en ruw gebolsterde meloenen.
De volle zomer brengt haast al te grote, gele perziken, grote groene
meloenen, zwart en rood van binnen (beter voor de schilder dan voor de
gourmet), gladde aubergines, groene, gedrongen zucchini
(courgettes) met hun gele bloempjes, vlamrode tomaten, eindeloos veel
soorten paddestoelen en bergen groene en blauwe druiven. De eerste peren
kondigen de herfst aan en dan volgen de walnoten, de stoffig bruine
kastanjes en de forse, fel oranjerode kaki's - de appels der Hesperiden.
In december tooien de kramen zich met strengen hazelnoten en gedroogde
vijgen. Ten slotte arriveren vanuit Sicilië weer de eerste zure
mandarijntjes met de groene blaadjes er nog aan en dan begint de cyclus
der Venetiaanse seizoenen van voren af aan.
Het is in ieder jaargetij een genoegen om hier door de Ruga degli
Orefici over de markt te slenteren.
▲
Behalve groentestallen zijn er ook
kaashandelaren, met de scherpe grana, die wij Parmezaanse kaas
noemen, met geaderde Gorgonzola, pakjes roomwitte certosina, een
harde, Cheddarachtige kaas uit Asiago, en sneeuwwitte heuvels
verrukkelijke mascarpone-kwark. Er zijn zaken die zich toeleggen op de
talloze soorten pasta - spaghetti, tagliatelle, taglierini en ga
zo maar door. Bloemisten verkopen vrolijke, maar jammer genoeg geurloze
bossen anjers, en dan zijn er nog juweliers met fijne gouden kettinkjes,
medaillons en armbanden.
Rechts op de markt vindt u de slagers achter hun hoog opgetaste
kalfshouten en de poeliers die in het jachtseizoen uitpuilen van kleurig
gevederde vogels: fazanten, patrijzen, eenden, kwartels en allerlei
kleine dingetjes die ik nooit nader in ogenschouw heb durven nemen.
Vismarkt
▲
Kraam na kraam wriemelt het van de parelmoerglanzende schepsels - de
branzini (snoekbaarzen), palombi (hondshaaien) en sampieri
(of pesci San Pietro - Petrusvissen, zonnevissen). Er zijn kisten
vol krabben, bakken grijze garnalen en kleine inktvissen, keurig op
rijtjes gelegde, kribbig ogende scampi, gladde en stekelige
schelpen, oesters, mosselen en al het kleine grut dat onder de noemer
sardini wordt gebracht.
Dan slaan we links de Ruga Vecchia, het woord
Ruga betekent winkelstraat,
in.
San Giovanni Elemosinario
▲
Aan de Ruga Vecchia San Zuane, aan het einde van de Ruga degli
Orefici , staat de kerk van San Giovanni Elemosinario, die wij
betreden door een bescheiden ijzeren poort. Hier bevindt zich op het
hoogaltaar één schitterend kunstwerk: Titiaans rond 1530 geschilderde
altaarstuk van de patroonheilige die aalmoezen uitdeelt. St. Jan de
Aalmoezenschenker was een Alexandrijn die bij de dood van zijn vrouw
en kinderen al zijn bezittingen aan de armen schonk en priester werd; op
verzoek van de geestelijkheid en de parochianen werd hij in 610 tot
patriarch van Alexandrië benoemd.
In de kapel rechts van het hoogaltaar
hangt een altaarstuk van Pordenone uit dezelfde tijd,
voorstellend de heiligen Catharina, Rochus en Schastiaan, en een engel
die het rechte, maar smalle pad aanwijst.
▲
Uit de volle, donkere,
fluwelige tinten van dit werk spreekt de invloed van Titiaan, maar in
ieder ander opzicht ligt er tussen deze twee werken een immens verschil.
Dat van Titiaan is doortrokken van klassieke sereniteit, weidsheid en
welbehagen; het propvolle doek van Pordenone heeft een compositie als
een draaikolk, vreemd langgerekte figuren en een intens hectische en
nerveuze uitstraling. Het enige dat de kerk verder te bieden heeft, is
een brokstuk van een Byzantijns reliëf van een Aanbidding der herders,
waarschijnlijk uit de vijfde eeuw. De Ruga Vecchia San Zuane volgemd
bereikt u
Campo Sant'Aponal
▲
Op deze campus staat de kerk S. Aponal, met op de façade van de kerk
reliëfs uit de dertiende en de veertiende eeuw. Binnen ziet u links van
het eerste altaar aan de linkerkant een klein bas-reliëf van de leeuw
van St. Marcus uit de dertiende eeuw. Het is een van de oudste
gebeeldhouwde exemplaren van het symbool dat Venetië bij Vondel de
eretitel 'Gekroonde Zeeleeuwin' heeft bezorgd.
Campo San Polo
▲
Campo S. Polo met de gelijknamige kerk. Het plein is op het S. Marco plein na het
grootste plein van Venetië. Vroeger werd het gebruikt voor stierengevechten,
parades en marktkramen. Nu is het er rustig. In de kerk is een schilderijen
collectie te zien van de kruisgang van Christus. We vervolgen onze wandeling en
laten de kerk rechts van ons.
San Polo
▲
De kerk van San Polo is een middeleeuws bouwwerk dat in de negentiende
eeuw ingrijpend is veranderd. Rond de lancetvensters loopt een fries van
fijnzinnig gemodelleerde terracotta panelen. Voor de hoofdingang verheft
zich de campanile uit 1362, die aan de voet door twee dertiende-eeuwse
Romaanse leeuwen wordt bewaakt. In de kerk hangen verscheidene
bijzondere schilderijen. Links van de deur ziet u een Laatste
Avondmaal van Tintoretto - een sacramentele uitbeelding van het
thema, wellicht bedoeld als weergave van de gedachten van de lange,
peinzende figuur rechts. Het vrolijke plafond in de kapel rechts van het
hoogaltaar is geschilderd door een achttiende-eeuwse kunstenaar van het
tweede plan, Gioacchino Pozzoli. Op het hoogaltaar zelf staan
elegante bronzen beelden van Vittoria.
De veertien kruiswegstaties op de wanden van het koor zijn in 1747 door Domenico Tiepolo geschilderd,
▲
toen twintig jaar oud. Toch is het
werk verrassend rijp (vooral de zevende en de tiende zijn van een
aangrijpende, dramatische eenvoud). Van de hand van zijn vader,
Giovanni Battista, hangt boven het tweede altaar links een prachtige Verschijning van Maria aan St. Johannes van Nepomuk uit
1754.
Rond Campo San Polo
▲
Rond de Campo San Polo staan enkele grote palazzi. Naast de kerk zien
wij het strenge Palazzo Corner-Mocenigo, nr. 2128a, dat aan de
kanaalzijde een veel rijkere, door Sanmichele ontworpen gevel bezit.
Hier verbleef Baron Corvo tijdens het schrijven van zijn laatste boek, The Desire and Pursuit of the Mok. Toen hij zijn gastvrouw het
prachtig gekalligrafeerde manuscript liet inzien, was zij zo geschokt
door zijn beschrijvingen van de Engelse gemeenschap in Venetië dat zij
hem onmiddellijk op straat zette. Zonder een cent op zak heeft hij bij
ijskoud weer een nacht lang over straat rondgezworven, wat hem een
longontsteking bezorgde.
Maar hij herstelde en wist het boek nog te
verrijken met een opmerkelijk venijnige schets van de mensen die hem
onderdak hadden geboden.
▲
Aan de tegenoverliggende zijde van de campo
staan twee mooie gotische paleizen uit de vijftiende eeuw, nrs. 2169 en
2171, met venstertraceringen van kantwerk en balkons met leeuwen.
Daarnaast staat het achttiende-eeuwse Palazzo Tiepolo, genoemd naar de
adellijke familie, niet naar de schilder. Als u even onder de
sottoportico tussen dit gebouw en zijn gotische buren doorloopt, ziet u
vanaf de brug de veel rijkere façade aan het kanaal. Het was sedert de
vijftiende eeuw natuurlijk heel gewoon dat een Venetiaans paleis de
voornaamste gevel aan de waterkant had, hoe miezerig die gracht ook was.
Steek nu de Rio di S. Polo over, sla even verder rechtsaf de
Calle di Saoneri in, dan linksaf langs de Rio Terra en voor
de Rio dei Frari rechts af en u staat even later oog in oog met
de
Santa Maria Gloriosa
▲
We zijn nu bij ons
hoofddoel van deze wandeling, de kerk Santa Maria Gloriosa dei Frari, De Broeders, die van 12.00
tot 14.30 uur
gesloten is.
▲
Franciscaner monniken hebben deze kerk gebouwd in de veertiende
eeuw. Men heeft een eeuw gebouwd aan deze prachtige, eenvoudige, gotische kerk.
In de gevel zien we drie mooie rozetramen.
In de kerk zijn veel kapellen en monumenten te zien. Hoogte punt is ongetwijfeld
Titiaans Maria Hemelvaart in het
priesterkoor.
▲
Abt Germano heeft Titiaan gevraagd een schilderij te maken voor
het hoofdaltaar. De omlijsting was al besteld, een gebeeldhouwde marmeren boog,
meer dan 6 meter hoog en 3 meter breed. Hij werkte er met tussen pozen twee jaar
aan. Titiaan schilderde geen personen in een realistisch landschap zoals toen
gebruikelijk. Het oog moest getrokken worden door de gespannen figuren, de
apostelen, op de voorgrond. Dan moest de blik omhoog gaan naar Maria en
vervolgens omhoog naar God. Let vooral op de kleuren, rode tinten, geel als
gedreven goud en blauw.
Een ander bekend werk van Titiaan in deze kerk is De madonna van Pesaro. Gever
en familie staan in de linker benedenhoek. Madonna met Kind staan rechts.
Titiaan is de grootste van alle Venetiaanse schilders en heeft een grote invloed
gehad op de ontwikkeling van de moderne schilderkunst.
▲
In deze kerk is ook het
graf van Titiaan. In 1852 is er een monument boven gebouwd. Het beeldt de
gebaarde meester uit, gezeten tussen Natuur en Kennis en wordt geflankeerd door
figuren die het schilderen, het graveren, het beeldhouwen en het bouwen
voorstellen.
Wilt u meer weten of zien van Titiaan kijk dan bij de links
Renaissance
bijv. onder Web Gallery en The High Renaissance.
Het drieluik van Bellini zien we op het altaar van de sacristie.
▲
Het stelt Maria
met het kind voor tussen de heiligen, Nicolaas, Petrus, Benedictus en Paulus.
Men schilderde in de vijftiende eeuw statisch, verstild en terughoudend. Titiaan
maakt zich hier later van los vaan. Hij schildert dynamisch, beweeglijk en
retorisch
Via een plattegrond kan men de kapellen en monumenten thuis brengen.
Campo
San Rocco
▲
Links
om de kerk heenlopend komen we op de Campo San Rocco met de kerk San Rocco en de Scuola
van San Rocco. Hier zijn vele werken van Tintoretto te zien.
Scuola San Rocco
▲
Deze scuola hield zich bezig met de ziekenverzorging en ontstond na de
grote pestepidemie van 1477 door samenvoeging van twee aan Rochus
(Rocco) gewijde broederschappen. Rochus, een man die tijdens een reis
besmet was geraakt met de pest en daarna door een engel werd genezen,
was de heilige die men bij epidemieën aanriep. In 1485 slaagde de scuola
erin de in Zuid-Frankrijk bewaarde stoffelijk resten van haar
schutspatroon in haar bezit te krijgen. Door deze belangrijke relikwie
had het broederschap veel toeloop en stroomde het geld binnen. Al in
1489 kon de eerste steen voor de kerk gelegd worden en rond 1516 werd
met het scuola-gebouw begonnen. Toen de Scuola Grande della Misericordia
voor haar nieuwe onderkomen een gevel met vrijstaande zullen plande,
besloot het Rocco-broederschap de prachtige, met gekleurde steen
versierde gevel van het eigen verenigingsgebouw nog verder te
verfraaien. Architect Gian Giacomo de'Grigi kreeg daartoe rond 1550 de
opdracht.
Interieur
Jacobo
Tintoritto (1518- 1594) heeft tijdens zijn hele leven veel
voor de Scuola di San Rocco gewerkt.
▲
Voor het verenigingsgebouw van het
broederschap heeft hij bijna alle schilderijen gemaakt en dat
terwijl veel leden van de scuola niets moesten hebben van zijn stijl;
sommige mensen die geld schonken voor schilderijen, zelden er
nadrukkelijk bij dat het geld in geen geval voor werken van Tintoretto
gebruikt mocht worden.
Zie zijn schilderijen in de
Scuola Grande di San Rocco
Piazzale Roma
▲
Steeds
ri. Piazzale Roma aanhoudend komt men weer bij het Canal Grande. Met de
vaporetto,
lijn 1, kan men dan weer terug naar het San Marco plein. Stapt men bij halte S.
Zaccaria uit dan heeft men nog een mooi uitzicht vanaf het water op het San
Marco plein.
** Uw
accommodatie in geheel Italië kunt U goed boeken via
Hotels/Appartementen/Booking/Italie. Geen
reserveringskosten, laagste prijsgarantie, maximale keuze, onpartijdige
hotelbeoordelingen, website en klantenservice in het Nederlands en nog
veel andere talen.
**
Accommodaties in en om Venetië
** U vindt bij
Booking meer
dan alleen hotels o.a.:
Appartementen
-
Resorts -
Villa's -
Hostels -
Accommodaties met onsen -
Bed & Breakfasts -
Pensions -
Motels -
Ryokans -
Vakantieboerderijen -
Vakantieparken -
Campings -
Botels -
Herbergen -
Aparthotels -
Vakantiehuizen -
Lodges -
Accommodaties bij particulieren -
Landhuizen -
Luxe tenten -
Capsulehotels -
Lovehotels -
Riads -
Luxe
Chalets
▲
|