Wandeling van Ponte di Rialto - Piazzale Roma. Deze wandelroute loopt door sestiere of stadsdeel Santa Croce en San Polo. De ri. Piazzale Roma steeds blijven volgen! U bezoekt: Ponte di Rialto  -  Rialtomarkt  -  Vismarkt  -  San Giovanni Elemosinario  -  Campo Sant'Aponal  -  Campo San Polo  -  Santa Maria Glorioso  -  Campo San Rocco  -  Scuola San Rocco  -  Piazzale Roma, terug naar  VenetiëNaar Stedenlijst Italië.   Naar  Regiokaart Italië. Naar uw accommodatie!

     

Ponte di Rialto Rialto is de naam van een district, en niet van een brug - die heet Ponte di Rialto. 
De naam is ontstaan uit het Latijnse rivoaltus, een diepe geul, en Rialto was de oorspronkelijke naam van de door een diepe waterloop doorsneden eilandengroep die wij tegenwoordig Venitië noemen. Bij deze bocht in de gracht lag de eerste nederzetting en dat was de voornaamste woongemeenschap toen de leiding van de lagune van Malamocco naar hier werd verlegd. Het bestuurscentrum werd spoedig in het Dogenpaleis gevestigd; een kerkelijk centrum ontstond later rond de kathedraal van Castello. De Rialto bleef echter het hart van het commerciële leven in een stad waar de handel van steeds grotere betekenis werd. Nog altijd is het de voornaamste marktplaats en de beste plek om boodschappen te doen.

Tegen het einde van de twaalfde eeuw werd op dit punt een schipbrug over het kanaal gelegd.
Deze werd opgevolgd door een reeks houten bruggen, waarvan de laatste, met kramen aan weerskanten en in het midden een ophaalbrug, is afgebeeld op een schilderij van Carpaccio in de Accademia. Al voor het midden van de zestiende eeuw bevond dit bouwsel zich in zeer wrakke staat, zodat de Senaat besloot een nieuwe, stenen brug te laten plaatsen. Michelangelo, Palladio, Vignola, Sansovino en Scamozzi hebben allen ontwerpen ingediend. Het plan dat ten slotte werd aanvaard, was van een veel bescheidener bouwmeester, Antonio da Ponte, die tussen 1588 en 1591 de huidige brug heeft gebouwd. Het is niet duidelijk waarom men aan dit ontwerp de voorkeur gaf; hooguit combineerde het de functie en de contouren van de oude brug met een minimum aan klassieke vormgeving. Een architectonisch meesterwerk kun je het in deze vorm nauwelijks noemen - de gebouwen zijn veel te massief voor de lijn van de boog, de afwerking is grof en de decoratie allesbehalve functioneel. Aan de 'stroomafwaartse' kant zijn fraaie reliëfs van de aartsengel Gabriël en Maria aangebracht, gemaakt door Agostino Rubini; de figuren van St. Marcus en St. Theodorus aan de andere zijde zijn van Tiziano Aspetti. Constantijn Huygens was van het bouwsel wel onder de indruk; hij liet dertig jaar na zijn Venetiaanse reis op zijn buiten Hofwijck bij Voorburg in de tuin een kopie van de brug neerzetten.
De brug oogt het best als u erop staat.
Links en rechts bevinden zich winkeltjes met glaswerk uit Murano, schoenen, juwelen, speelgoed en zijde. Midden op de brug omlijsten twee hoge bogen schitterende doorkijkjes over het Canal Grande, aan de ene kant helemaal tot aan het Palazzo Pisani en aan de kant van het station tot aan het Ca' da Mosto. In die richting ziet u op de rechteroever een aantal van de oudste Venetiaanse paleizen, op Byzantijnse bogen gebouwd en met stenen reliëfs bezet. Bij het afdalen van de brug aan de westzijde ziet u rechts het witte, tussen 1525 en 1528 gebouwde paleis van de Camerlenghi, de financiële ambtenaren van de Republiek, dat met fijnzinnig gebeeldhouwde renaissancemotieven is versierd.

Rialtomarkt     
De brug leidt u naar de drukke Rialtomarkt, die het in kleurigheid tegen heel Venetië kan opnemen en waarbij zelfs het bontste schilderij uit de vijftiende eeuw fiets afsteekt.
In vroegere eeuwen lagen hier de kostbare stoffen uit Italië en de 1evant uitgestald naast geraffineerd goud- en zilverwerk. Nu haalt men er de dagelijkse boodschappen: groente, fruit, vlees en kruidenierswaren. Elke morgen weer verdringen zich hier de huisvrouwen en het personeel met een air alsof ze figureren op een altaarstuk van Titiaan. Het Venetiaanse huispersoneel doet het liefst maar voor één maaltijd tegelijk inkopen - een bundel spaghetti, een paar lapjes vlees, een kropje sla, een kleine hoeveelheid nogal onrijp fruit, een stukje kaas en een half ons koffie. Ze doen dat deels om nog eens naar de markt te kunnen gaan, deels om de voorzienigheid niet te tarten. Wat kan er tussen pranzo en cena niet allemaal gebeuren? Hoewel ook in dit land de gruwelen van diepgevroren en verpakt voedsel oprukken, kun je aan de marktkraampjes nog altijd de opeenvolging der seizoenen aflezen. Vroeg in het jaar stralen ze van de bergen sinaasappels en mandarijnen uit Sicilië, van onnatuurlijk blozende appels, reusachtige kammen bananen, lange gele peren, logge witte bloemkolen en bonte, rood-met-geel gestreepte sla uit Treviso.
De paarsgroene artisjokken en bleke venkelknollen uit de winter en het vroege voorjaar maken geleidelijk plaats voor de reusachtige, sappige witte asperges uit Bassano.   
Dan doen hopen kleine gouden nespoli - Japanse mispels - hun intrede, een paar weken later gevolgd door de eerste glanzende juwelen van kersen. De aardbeien volgen, groot en klein, en vervullen de lucht met hun bijzondere aroma; dan zijn er de gouden pruimen, die ze hier gocce doro (gouddruppels) noemen, de eerste witviezige perziken, groene vijgen en ruw gebolsterde meloenen. De volle zomer brengt haast al te grote, gele perziken, grote groene meloenen, zwart en rood van binnen (beter voor de schilder dan voor de gourmet), gladde aubergines, groene, gedrongen zucchini  (courgettes) met hun gele bloempjes, vlamrode tomaten, eindeloos veel soorten paddestoelen en bergen groene en blauwe druiven. De eerste peren kondigen de herfst aan en dan volgen de walnoten, de stoffig bruine kastanjes en de forse, fel oranjerode kaki's - de appels der Hesperiden. In december tooien de kramen zich met strengen hazelnoten en gedroogde vijgen. Ten slotte arriveren vanuit Sicilië weer de eerste zure mandarijntjes met de groene blaadjes er nog aan en dan begint de cyclus der Venetiaanse seizoenen van voren af aan.
Het is in ieder jaargetij een genoegen om hier door de Ruga degli Orefici over de markt te slenteren.  

Behalve groentestallen zijn er ook kaashandelaren, met de scherpe grana, die wij Parmezaanse kaas noemen, met geaderde Gorgonzola, pakjes roomwitte certosina, een harde, Cheddarachtige kaas uit Asiago, en sneeuwwitte heuvels verrukkelijke mascarpone-kwark. Er zijn zaken die zich toeleggen op de talloze soorten pasta - spaghetti, tagliatelle, taglierini en ga zo maar door. Bloemisten verkopen vrolijke, maar jammer genoeg geurloze bossen anjers, en dan zijn er nog juweliers met fijne gouden kettinkjes, medaillons en armbanden.
Rechts op de markt vindt u de slagers achter hun hoog opgetaste kalfshouten en de poeliers die in het jachtseizoen uitpuilen van kleurig gevederde vogels: fazanten, patrijzen, eenden, kwartels en allerlei kleine dingetjes die ik nooit nader in ogenschouw heb durven nemen.

Vismarkt     
Kraam na kraam wriemelt het van de parelmoerglanzende schepsels - de branzini (snoekbaarzen), palombi (hondshaaien) en sampieri (of pesci San Pietro - Petrusvissen, zonnevissen). Er zijn kisten vol krabben, bakken grijze garnalen en kleine inktvissen, keurig op rijtjes gelegde, kribbig ogende scampi, gladde en stekelige schelpen, oesters, mosselen en al het kleine grut dat onder de noemer sardini wordt gebracht.
Dan slaan we links de Ruga Vecchia, het woord Ruga betekent winkelstraat, in.



San Giovanni Elemosinario      
Aan de Ruga Vecchia San Zuane, aan het einde van de Ruga degli Orefici , staat de kerk van San Giovanni Elemosinario, die wij betreden door een bescheiden ijzeren poort. Hier bevindt zich op het hoogaltaar één schitterend kunstwerk: Titiaans rond 1530 geschilderde altaarstuk van de patroonheilige die aalmoezen uitdeelt. St. Jan de Aalmoezenschenker was een Alexandrijn die bij de dood van zijn vrouw en kinderen al zijn bezittingen aan de armen schonk en priester werd; op verzoek van de geestelijkheid en de parochianen werd hij in 610 tot patriarch van Alexandrië benoemd.
In de kapel rechts van het hoogaltaar hangt een altaarstuk van Pordenone uit dezelfde tijd, voorstellend de heiligen Catharina, Rochus en Schastiaan, en een engel die het rechte, maar smalle pad aanwijst.  

Uit de volle, donkere, fluwelige tinten van dit werk spreekt de invloed van Titiaan, maar in ieder ander opzicht ligt er tussen deze twee werken een immens verschil. Dat van Titiaan is doortrokken van klassieke sereniteit, weidsheid en welbehagen; het propvolle doek van Pordenone heeft een compositie als een draaikolk, vreemd langgerekte figuren en een intens hectische en nerveuze uitstraling. Het enige dat de kerk verder te bieden heeft, is een brokstuk van een Byzantijns reliëf van een Aanbidding der herders, waarschijnlijk uit de vijfde eeuw. De Ruga Vecchia San Zuane volgemd bereikt u

Campo Sant'Aponal      
Op deze campus staat de kerk S. Aponal, met op de façade van de kerk reliëfs uit de dertiende en de veertiende eeuw. Binnen ziet u links van het eerste altaar aan de linkerkant een klein bas-reliëf van de leeuw van St. Marcus uit de dertiende eeuw. Het is een van de oudste gebeeldhouwde exemplaren van het symbool dat Venetië bij Vondel de eretitel 'Gekroonde Zeeleeuwin' heeft bezorgd.

Campo San PoloCampo San Polo     
Campo S. Polo  met de gelijknamige kerk. Het plein is op het S. Marco plein na het grootste plein van Venetië. Vroeger werd het gebruikt voor stierengevechten, parades en marktkramen. Nu is het er rustig. In de kerk is een schilderijen collectie te zien van de kruisgang van Christus. We vervolgen onze wandeling en laten de kerk rechts van ons.

San Polo      
De kerk van San Polo is een middeleeuws bouwwerk dat in de negentiende eeuw ingrijpend is veranderd. Rond de lancetvensters loopt een fries van fijnzinnig gemodelleerde terracotta panelen. Voor de hoofdingang verheft zich de campanile uit 1362, die aan de voet door twee dertiende-eeuwse Romaanse leeuwen wordt bewaakt. In de kerk hangen verscheidene bijzondere schilderijen. Links van de deur ziet u een Laatste Avondmaal van Tintoretto - een sacramentele uitbeelding van het thema, wellicht bedoeld als weergave van de gedachten van de lange, peinzende figuur rechts. Het vrolijke plafond in de kapel rechts van het hoogaltaar is geschilderd door een achttiende-eeuwse kunstenaar van het tweede plan, Gioacchino Pozzoli. Op het hoogaltaar zelf staan elegante bronzen beelden van Vittoria.
De veertien kruiswegstaties op de wanden van het koor zijn in 1747 door Domenico Tiepolo geschilderd

toen twintig jaar oud. Toch is het werk verrassend rijp (vooral de zevende en de tiende zijn van een aangrijpende, dramatische eenvoud). Van de hand van zijn vader, Giovanni Battista, hangt boven het tweede altaar links een prachtige Verschijning van Maria aan St. Johannes van Nepomuk uit 1754.

Rond Campo San Polo   
   
Rond de Campo San Polo staan enkele grote palazzi. Naast de kerk zien wij het strenge Palazzo Corner-Mocenigo, nr. 2128a, dat aan de kanaalzijde een veel rijkere, door Sanmichele ontworpen gevel bezit. Hier verbleef Baron Corvo tijdens het schrijven van zijn laatste boek, The Desire and Pursuit of the Mok. Toen hij zijn gastvrouw het prachtig gekalligrafeerde manuscript liet inzien, was zij zo geschokt door zijn beschrijvingen van de Engelse gemeenschap in Venetië dat zij hem onmiddellijk op straat zette. Zonder een cent op zak heeft hij bij ijskoud weer een nacht lang over straat rondgezworven, wat hem een longontsteking bezorgde.
Maar hij herstelde en wist het boek nog te verrijken met een opmerkelijk venijnige schets van de mensen die hem onderdak hadden geboden
.  

Aan de tegenoverliggende zijde van de campo staan twee mooie gotische paleizen uit de vijftiende eeuw, nrs. 2169 en 2171, met venstertraceringen van kantwerk en balkons met leeuwen. Daarnaast staat het achttiende-eeuwse Palazzo Tiepolo, genoemd naar de adellijke familie, niet naar de schilder. Als u even onder de sottoportico tussen dit gebouw en zijn gotische buren doorloopt, ziet u vanaf de brug de veel rijkere façade aan het kanaal. Het was sedert de vijftiende eeuw natuurlijk heel gewoon dat een Venetiaans paleis de voornaamste gevel aan de waterkant had, hoe miezerig die gracht ook was.
Steek nu de Rio di S. Polo over, sla even verder rechtsaf de Calle di Saoneri in, dan linksaf langs de Rio Terra en voor de Rio dei Frari rechts af en u staat even later oog in oog met de

Santa Maria Gloriosa       
We zijn nu bij ons hoofddoel van deze wandeling, de kerk Santa Maria Gloriosa dei Frari, De Broeders, die van 12.00 tot 14.30 uur gesloten is.   
Franciscaner monniken hebben deze kerk gebouwd in de veertiende eeuw. Men heeft een eeuw gebouwd aan deze prachtige, eenvoudige, gotische kerk. In de gevel zien we drie mooie rozetramen.

In de kerk zijn veel kapellen en monumenten te zien. Hoogte punt is ongetwijfeld Titiaans Maria Hemelvaart  in het priesterkoor.    
Abt Germano heeft Titiaan gevraagd een schilderij te maken voor het hoofdaltaar. De omlijsting was al besteld, een gebeeldhouwde marmeren boog, meer dan 6 meter hoog en 3 meter breed. Hij werkte er met tussen pozen twee jaar aan. Titiaan schilderde geen personen in een realistisch landschap zoals toen gebruikelijk. Het oog moest getrokken worden door de gespannen figuren, de apostelen, op de voorgrond. Dan moest de blik omhoog gaan naar Maria en vervolgens omhoog naar God. Let vooral op de kleuren, rode tinten, geel als gedreven goud en blauw.
Een ander bekend werk van Titiaan in deze kerk is De madonna van Pesaro. Gever en familie staan in de linker benedenhoek. Madonna met Kind staan rechts.

Titiaan is de grootste van alle Venetiaanse schilders en heeft een grote invloed gehad op de ontwikkeling van de moderne schilderkunst. 
In deze kerk is ook het graf van Titiaan. In 1852 is er een monument boven gebouwd. Het beeldt de gebaarde meester uit, gezeten tussen Natuur en Kennis en wordt geflankeerd door figuren die het schilderen, het graveren, het beeldhouwen en het bouwen voorstellen. 
Wilt u meer weten of zien van Titiaan kijk dan bij de links Renaissance bijv. onder Web Gallery en The High Renaissance.

Het drieluik van Bellini zien we op het altaar van de sacristie.  
Het stelt Maria met het kind voor tussen de heiligen, Nicolaas, Petrus, Benedictus en Paulus. Men schilderde in de vijftiende eeuw statisch, verstild en terughoudend. Titiaan maakt zich hier later van los vaan. Hij schildert dynamisch, beweeglijk en retorisch
Via een plattegrond kan men de kapellen en monumenten thuis brengen. 

Kerk San RoccoCampo San Rocco    
Links om de kerk heenlopend komen we op de Campo San Rocco met de kerk San Rocco en de Scuola van San Rocco. Hier zijn vele werken van Tintoretto te zien.

Scuola San Rocco      
Deze scuola hield zich bezig met de ziekenverzorging en ontstond na de grote pestepidemie van 1477 door samenvoeging van twee aan Rochus (Rocco) gewijde broederschappen. Rochus, een man die tijdens een reis besmet was geraakt met de pest en daarna door een engel werd genezen, was de heilige die men bij epidemieën aanriep. In 1485 slaagde de scuola erin de in Zuid-Frankrijk bewaarde stoffelijk resten van haar schutspatroon in haar bezit te krijgen. Door deze belangrijke relikwie had het broederschap veel toeloop en stroomde het geld binnen. Al in 1489 kon de eerste steen voor de kerk gelegd worden en rond 1516 werd met het scuola-gebouw begonnen. Toen de Scuola Grande della Misericordia voor haar nieuwe onderkomen een gevel met vrijstaande zullen plande, besloot het Rocco-broederschap de prachtige, met gekleurde steen versierde gevel van het eigen verenigingsgebouw nog verder te verfraaien. Architect Gian Giacomo de'Grigi kreeg daartoe rond 1550 de opdracht.

Interieur
Jacobo Tintoritto  (1518- 1594) heeft tijdens zijn hele leven veel voor de Scuola di San Rocco gewerkt.  
Voor het verenigingsgebouw van het broederschap heeft hij bijna alle schilderijen gemaakt  en dat terwijl veel leden van de scuola niets moesten hebben van zijn stijl; sommige mensen die geld schonken voor schilderijen, zelden er nadrukkelijk bij dat het geld in geen geval voor werken van Tintoretto gebruikt mocht worden.
Zie zijn schilderijen in de Scuola Grande di San Rocco

Piazzale Roma       
Steeds ri. Piazzale Roma aanhoudend komt men weer bij het Canal Grande. Met de vaporetto, lijn 1, kan men dan weer terug naar het San Marco plein. Stapt men bij halte S. Zaccaria uit dan heeft men nog een mooi uitzicht vanaf het water op het San Marco plein. 

** Uw accommodatie in geheel Italië kunt U goed boeken via Hotels/Appartementen/Booking/Italie. Geen reserveringskosten, laagste prijsgarantie, maximale keuze, onpartijdige hotelbeoordelingen, website en klantenservice in het Nederlands en nog veel andere talen.
** Accommodaties in en om Venetië
** U vindt bij Booking meer dan alleen hotels o.a.:
 Appartementen - Resorts  - Villa's  - Hostels  - Accommodaties met onsen - Bed & Breakfasts  - Pensions  - Motels  - Ryokans  -  Vakantieboerderijen  - Vakantieparken  - Campings  -  Botels  - Herbergen  -  Aparthotels  -  Vakantiehuizen  -  Lodges  - Accommodaties bij particulieren  -  Landhuizen  -  Luxe tenten  - Capsulehotels  -  Lovehotels  - Riads  - Luxe Chalets